Als ondernemer is het woord competentie je ongetwijfeld niet vreemd. Voor succesvol ondernemen moet je immers competent zijn. Je moet beschikken over het vermogen om je werk goed te doen. Maar wat heb je daarvoor nodig? Wanneer doe je iets goed of ben je bekwaam? Hoe belangrijk is het om goed inzicht te hebben in je ondernemerscompetenties en waaruit bestaan die eigenlijk?
Jouw ondernemerscompetenties bestaan uit vier elementen: motivatie, persoonskenmerken, kwaliteiten en kennis & ervaring. In dit artikel leggen we uit wat deze elementen inhouden en hoe ze jouw persoonlijk ondernemerschap en het succes daarvan beïnvloeden.
Motivatie (willen)
Motivatie heeft alles te maken met jouw ambities, innerlijke drijfveren en waarden. Zonder motivatie is er geen bestaansrecht voor de drie overige competenties. Heb je wel de kennis en kwaliteiten maar geen motivatie, dan wordt het lastig om succesvol te zijn in jouw ondernemerschap. Motivatie is, anders gezegd, de aansteker die jouw ondernemerschap laat ontvlammen. Als je gemotiveerd bent, een visie en vechtlust hebt, zet je door. De hamvraag is: waarom wil je ondernemen? Is het intern gedreven (‘Ik wil dit al zolang!’) of extern gedreven (‘Er komt een kans voorbij, die moet ik pakken’). Wees gerust: of je intern of extern gedreven bent, is niet bepalend voor succes.
Persoonskenmerken (zijn)
Persoonskenmerken zeggen iets over jouw karakter, over wie je in het diepst van jouw wezen bent. Dat maakt dat persoonskenmerken moeilijk aan te passen zijn. Je bent nou eenmaal zo ‘afgebakken’. Ze maken jou tot de persoon die je bent en die voor anderen zichtbaar en herkenbaar is. Deze karakteristieke eigenschappen zijn een belangrijk onderdeel van jouw persoonlijk ondernemerschap. Succesvolle ondernemers scoren hoog op prestatiegerichtheid, doorzettingsvermogen, risicobereidheid en zelfstandigheid. Ook denkstijlen vallen onder deze categorie: de pionier, verkoper, manager en vakman.
De experimentele pionier is een visionair die leeft in de toekomst en buiten de gestelde kaders denkt. De gevoelige verkoper houdt van mensen, is een gevoelsmens, gericht op het aangaan van relaties en het vinden van een win-win situatie voor eenieder. De behoudende manager is als geen ander in staat om op de zaak te passen, hecht aan regels en procedures, houdt de touwtjes strak in handen en kan orde creëren in chaos. De analytisch vakman, tot slot, kent alle ‘ins’ en ‘outs’ van zijn of haar vakgebied, komt rationeel tot oplossingen op basis van kennis en ervaring, is perfectionistisch en kan als autoritair worden ervaren.
Kwaliteiten (kunnen)
Kwaliteiten zijn kenmerkend voor wat je kan en bepalen in hoge mate jouw vermogen tot succesvol ondernemen. In tegenstelling tot persoonskenmerken kun je kwaliteiten wel aanleren. Hoe snel, hangt af van je intelligentie en lerend vermogen. Kwaliteiten als leidinggeven, financieel beheer en plannen & organiseren kun je versterken door het volgen van een cursus, opleiding of met behulp van ondernemerscoaching. Het extern aantrekken van personeel dat jouw zwakke punten opvangt, behoort ook tot de mogelijkheden.
De bedrijfslevenscyclus bestaat uit vier fases en iedere fase van bedrijfsvoering vraagt om andere kwaliteiten van jou als ondernemer. Je rol verandert en er worden andere eisen aan je gesteld. De vroege fase en expansiefase hebben als doel zoveel mogelijk omzet te maken. Het vraagt om kwaliteiten als marktgerichtheid, creativiteit en flexibiliteit. In de volwassen fase draait het om het realiseren van zoveel mogelijk winst. Deze fase vraagt om kwaliteiten als leidinggeven, organiseren & plannen en financieel beheren. De afbouwfase, die vaak weer een opmaat is naar een nieuwe vroege fase (denk bijvoorbeeld aan een nieuw product of dienst) doet een beroep op jouw analytisch vermogen, prestatiegerichtheid en zelfvertrouwen.
Kennis (weten)
Dit laatste element van de ondernemerscompetentie heeft betrekking op weten. Hoe wordt iets gedaan, gelden er regels, procedures en wetmatigheden? Anders dan bij persoonskenmerken, die je hebt meegekregen bij je geboorte en onderdeel zijn van jouw ‘zijn’, verwijst kennis naar feitelijke of zakelijke aspecten die onderdeel zijn van ondernemen. Denk aan kennis van de markt, omgeving, organisatie & personeel, productie en financiën. De wijze waarop je kennis opdoet en toepast, verschilt per persoon. De één leert door te doen en te ervaren in de praktijk (de doener), de ander door theorie onder de knie te krijgen door te studeren (de denker). Het ene is niet beter dan het andere. Het gaat erom dat jij zelf weet wat je nodig hebt om de kennis te vergaren die je nodig hebt om succesvol te kunnen ondernemen.
Wil je weten of je beschikt over de juiste persoonskenmerken en kwaliteiten voor succesvol ondernemen? Ontdek nu jouw OndernemersBlauwdruk!
Bron: De ondernemende ondernemer / Dr. Martijn Driessen